Cách mạng Tháng Tám trong ký ức của "chiến sĩ tuổi 15"

Đại tá Nguyễn Kim Hồng

Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất từng diễn ra phong trào cách mạng Xô Viết Nghệ - Tĩnh năm 1930 - 1931, Đại tá Nguyễn Kim Hồng đã sớm nhận thức rõ về tình hình nguy khó chung và tinh thần đấu tranh của nhân dân lúc bấy giờ.

Bác Hồng kể: “Khi bác chuẩn bị lên huyện học tiếp thì chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ. Ở Đông Dương, Nhật - Pháp đánh nhau, chúng ra sức vơ vét của cải, lúa gạo vừa làm lương thực, vừa dùng thay thế than để chạy xe lửa trong khi người dân không có cái ăn. Bác nhớ ở trong làng, có nhiều gia đình chết đói bốn, năm người trong cùng một ngày, không có ai để chôn cất. Bố của bác buộc phải sang Lào đi làm thuê cho người ta mới có tiền gửi về nuôi gia đình. Ở Việt Nam, bác cùng mẹ và các anh chị sống qua ngày nhờ ăn củ nâu, củ chuối, rau má trộn muối thay cơm”.

Chính vì chứng kiến quá nhiều nỗi khổ đau đó, bác Hồng khi đó tuy chỉ mới 15 tuổi nhưng đã cùng nhân dân làng Hương Khê (xã Phương Mỹ, Hà Tĩnh) tay cầm gậy gộc, giáo mác tiến đến bao vây trụ sở nha huyện để giành lại chính quyền. “Trước đây bị bọn thực dân kìm kẹp, không cho hội họp gì nên khi nghe có lệnh tổng khởi nghĩa giành chính quyền, mọi người như được cởi trói. Đúng 7 giờ sáng ngày 19/8, đàn ông, phụ nữ, người già hay người trẻ trong làng đều hăng hái đi biểu tình, giơ cao ngọn cờ Tổ Quốc và không ngừng hô lớn khẩu hiệu: “Việt Nam độc lập muôn năm”, “Hồ Chí Minh muôn năm”…” - bác Hồng nhớ lại.

Nhờ lòng dũng cảm, quyết tâm đấu tranh giành độc lập, tự do của mọi người mà bọn chính quyền thực dân lúc bấy giờ đã buông vũ khí và đầu hàng. Một số lính của nha huyện còn được cảm hóa, hối lỗi trong nước mắt rồi theo đoàn biểu tình đi tiếp. Và từ đó, những chiến thắng ở từng địa phương như huyện Hương Khê đã tạo thành sức mạnh dân tộc, đem đến thắng lợi vẻ vang cho cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945.

NAM KHA - Ảnh: Nhân vật cung cấp