Giáo viên nhận xét đề thi văn: Đề an toàn nhưng phân hóa tốt

Mục tiêu phân hóa đề thi văn thể hiện ở câu 3 của phần đọc hiểu. Ngoài ra, mục tiêu này cũng thể hiện ở câu nghị luận xã hội.

Phần đọc hiểu và phần nghị luận xã hội rất phù hợp với tuổi trẻ hiện nay

Mới nhìn qua, có thể thấy yêu cầu của câu nghị luận xã hội chưa gắn chặt với ngữ liệu của phần đọc - hiểu. Tuy nhiên, nếu thí sinh tinh tế một chút sẽ nhận ra: ý chính của phần đọc hiểu là tính kế thừa và đổi mới. Nếu kế thừa mà không đổi mới thì không có giá trị.

Từ đó, sẽ thấy phần đọc - hiểu là tiền đề cho phần nghị luận xã hội. Câu nghị luận xã hội đưa ra vấn đề tôn trọng cá tính cũng rất phù hợp với lứa tuổi thí sinh.

Ở phần nghị luận văn học, tác phẩm Đất nước được xem là phần trọng tâm khi các giáo viên ôn tập cho học sinh của mình. 

Yêu cầu của đề thi "nhận xét về sự kết hợp cảm xúc và suy tư của Nguyễn Khoa Điềm" cũng là đặc trưng, là bản sắc của tác giả này.

Tương tự, Thạc sĩ Nguyễn Văn Phúc, giáo viên môn văn, hiệu trưởng Trường THCS - THPT Phạm Ngũ Lão, TP.HCM cũng cho rằng: "Đề thi văn đã bám sát cấu trúc của đề thi minh họa mà Bộ giáo dục và đào tạo đã công bố. Phần đọc hiểu và phần nghị luận xã hội rất phù hợp với tuổi trẻ hiện nay.

Đối với phần nghị luận văn học, bài thơ Đất nước cũng là 1 trong những tác phẩm trọng tâm của chương trình ngữ văn 12.

Đề thi không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra kiến thức ngữ văn đáp ứng yêu cầu của 1 kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông mà còn khơi gợi tinh thần yêu nước và những giá trị văn hóa dân tộc. Xét trong tình hình hiện nay thì đề thi văn năm nay đã chạm đến sự chờ đợi của thầy cô giáo, của học sinh và của xã hội" - ông Phúc nhấn mạnh.

Đề thi Văn năm nay có cấu trúc quen thuộc 

Nhiều giáo viên dạy Văn ở Hà Nội đề thi Văn năm nay có cấu trúc quen thuộc so với các năm gần đây. Phần đọc hiểu có 4 ý nhỏ tương tự như đề thi tham khảo. 

Cô Phạm Thu Phương, trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành (HN) cho rằng dù quen thuộc và khá căn bản nhưng ở phần đọc hiểu cách hỏi ở câu 3 của phần này có sự mới mẻ và hay. 

Đề yêu cầu thí sinh liên tưởng dòng chảy của con sông với lịch sử sáng tạo nghệ thuật có tác dụng gì? Cô Phương cho rằng "Nếu đáp án ổn thì đây sẽ là câu có tính phân loại thí sinh". Trong khi đó trong nhiều năm gần đây chỉ câu 4 của phần đọc hiểu mới là câu mang tính phân hóa khi yêu cầu học sinh "rút ra bài học". 

Nhận xét về toàn bộ đề thi, cô Phương cho rằng đề an toàn, căn bản đều là các dạng học sinh đã được ôn tập khá nhiều.

Tuy nhiên một số giáo viên băn khoăn về cách đặt câu hỏi ở câu nghị luận xã hội về "ý nghĩa của sự tôn trọng cá tính" và cho rằng câu hỏi không thật gắn với tinh thần của cả đoạn ngữ liệu ở phần đọc hiểu. 

Tác giả của đoạn ngữ liệu nói đến việc "đừng tách dời con nước hôm qua với con nước hôm nay", vì "trong sự tinh khiết và sức chảy của con nước hôm nay chứa đựng sự tinh khiết và sức chảy của nước từ ngàn năm trước". 

Dĩ nhiên, tác giả cũng nêu "nếu không có những nghệ sĩ của thế hệ tiếp theo thì nghệ thuật sẽ bắt đầu rơi vào bất động và đi tới hủy diệt".

"Tuy cấu trúc đề thi không bắt buộc câu nghị luận xã hội phải gắn với đoạn ngữ liệu từ phần đọc hiểu, nhưng trong đề thi năm nay, câu nghị luận xã hội không hỏi một vấn đề độc lập mà có liên quan tới đoạn ngữ liệu nên tôi cảm giác nó có chút không chặt chẽ", một giáo viên ở Hà Nội chia sẻ.

Về phần nghị luận văn học trong đề thi, cô Nguyễn Kim Anh, giáo viên trường THPT Phan Huy Chú - Đống Đa (Hà Nội) nhận xét: "Hai năm qua, câu nghị luận văn học đều yêu cầu phân tích đoạn trích trong tác phẩm văn xuôi, nên năm nay đề yêu cầu phân tích đoạn trích thơ khiến cho nhiều thí sinh cảm thấy phù hợp. Bởi khi ôn tập, thầy cô và các em đều chuẩn bị tinh thần gặp để phân tích Đoạn trích tác phẩm thơ. Đoạn trích Đất nước của nhà thương Nguyễn Khoa điềm là một trong những nội dung được ôn tập kỹ. 

Đặc biệt, đoạn trích này nằm ở đầu của bài học, đa số học sinh đều nắm được nội dung cũng như hiểu được tinh thần của những dòng thơ này". 

Cô Nguyễn Kim Anh cho rằng đề thi năm nay "dễ thở" đối với đa số học sinh vì quen thuộc, căn bản. Xét về ưu điểm, đề thi cũng hướng học sinh đến những nội dung có ý nghĩa.