Lần đầu kể chuyện "bếp núc" 15 năm ra mắt bộ sách Khoa học & khám phá

Với mục tiêu mang khoa học đến gần hơn với đông đảo bạn đọc, tủ sách Khoa học & Khám phá được chính thức thành lập vào ngày 04/08/2008, do ba nhà khoa học Phạm Văn Thiều, Nguyễn Văn Liễn, và Vũ Công Lập làm chủ biên, hợp tác cùng Nhà xuất bản Trẻ.

Tủ sách tập hợp những tác phẩm khoa học thường thức nổi tiếng trên thế giới, cập nhật những phát kiến khoa học mới nhất, lật lại những vấn đề lịch sử, đào sâu vào cuộc đời của các nhà khoa học nổi tiếng hay lịch sử của những phát minh thay đổi thế giới.

Ba tựa sách đầu tiên trong bộ là Thế giới lượng tử kỳ bí, Bảy nàng con gái của Eva, Mật mã: từ cổ điển đến lượng tử. Tiếp sau đó, trong 15 năm, tủ sách đã có 44 đầu sách thuộc nhiều lĩnh vực như toán học, vật lý, thiên văn học, tin học, sinh học.

Mỗi quyển sách đều là một công trình công phu từ khâu mua tác quyền, dịch thuật, biên tập, sản xuất, cho đến việc giới thiệu sách đến đông đảo bạn đọc. Đây là mảng sách khó nhưng mang lại giá trị tri thức cao, trong đó có nhiều quyển nhận được sự hưởng ứng của đông đảo bạn đọc và đã được tái bản nhiều lần.

3 nhà khoa học đang chia sẻ chuyện hậu trường làm sách với bạn đọc.

Nhà khoa học Vũ Công Lập chia sẻ rằng ngay cả chính ông trong lúc dịch sách, viết lời giới thiệu cũng học được nhiều bài học hay từ các nhà bác học hàng đầu thế giới: "Khi đọc cuốn sách để viết lời giới thiệu cho cuốn Stephen Hawking: Một hồi ức về tình bạn và vật lí học, tôi đã rất khâm phục thái độ sống và tác phong làm việc chuyên nghiệp của nhà khoa học này".

Thời bấy giờ, tại trường đại học nơi Stephen Hawking công tác không có máy điều hoà nhiệt độ. Một người bạn của ông thấy vậy liền lên gặp ban điều hành nhà trường để xin cấp máy điều hoà cho ông nhưng không được, vì mọi quy tắc trong trường đều không có trường hợp ngoại lệ. Ông bạn ấy quay trở lại báo tin này với giọng điệu buồn hiu nhưng Stephen Hawking thì tỏ ra rất bình tĩnh, chỉ trả lời một câu: "Ờ, thôi vậy". Từ đó chúng ta có thể rút ra được bài học về thái độ khiêm nhường của nhà khoa học lỗi lạc này.

Giá trị, chất lượng của tủ sách được đánh giá rất cao, cuốn Dữ liệu lớn, tác giả Viktor Mayer - Schinberger và Kenneth Cukier, dịch giả Vũ Duy Mẫn, đoạt giải Khuyến khích – Giải thưởng Sách hay năm 2015. Cuốn Vũ trụ toàn ảnh, tác giả Michael Talbot, dịch giả Phạm Văn Thiều, Nguyễn Đình Điện – Giải C Giải sách quốc gia 2019. Cuốn Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn, tác giả Stephen Hawking, dịch giả Nguyễn Văn Liễn – Giải C Giải sách Quốc gia 2021.

Nhưng quan trọng hơn hết, việc phổ biến khoa học trên thế giới đến với bạn đọc trong nước như mục tiêu ban đầu của Tủ sách đã được thực hiện kiên trì qua năm tháng, và đã gặt hái nhiều kết quả tốt đẹp. Tủ sách Khoa học & Khám phá được bạn đọc trong nước đón nhận nồng nhiệt, thể hiện qua số lần in của các tác phẩm trong tủ sách. Ngoài những tác phẩm có thể được xem là kinh điển như Lược sử thời gian (in lần 31) và Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ (in lần 28), các tựa sách khác trong tủ vẫn đạt được chỗ đứng nhất định và đều đặn tái bản qua các năm, cũng như nhiều tựa mới chuẩn bị ra mắt bạn đọc trong thời gian sắp tới.

MINH MINH