"Ngoại bán vuông tôm cho bây đi học"

Nhưng đằng sau những màn chốt đơn nhanh gọn, vui vẻ ấy là một câu chuyện với nhiều nỗi lo toan, trăn trở.

Thảo Vy trò chuyện với thầy Ngô Hồng Khởi - Bí thư Đoàn trường THPT Tân Phong

“KHỞI NGHIỆP” TỪ CẤP 2 VỚI BÁNH TRÁNG MUỐI TẮC

Sinh ra ở xã Tân Phong, thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu, 18 năm trôi qua, Thảo Vy chưa một lần gặp mặt cha mẹ, chỉ có thể hình dung họ qua lời kể của ngoại.

Ngày qua ngày, một bà một cháu nương tựa, hủ hỉ với nhau. Biết ngoại vất vả, già yếu, Vy cố gắng đỡ đần việc nhà từ lúc còn bé xíu. Năm bạn học cấp 2, ngoại bị bệnh nặng, phải nhập viện điều trị. Sau khi ra viện, sức khỏe ngoại yếu hẳn, không thể làm lụng như trước. Hai bà cháu chỉ có thể sống dựa vào số tiền trợ cấp (700.000 - 800.000 đồng/tháng).

Ý thức được cảnh nhà túng thiếu, Vy mua bánh tráng về cắt nhỏ, chia thành từng bịch, bỏ thêm muối và tắc vào rồi đem bán vòng vòng xóm với giá 5.000 đồng/bịch. Trong một lần lướt Facebook, Vy tình cờ nhìn thấy bài đăng bán quần áo, mĩ phẩm. Nhận thấy hình thức kinh doanh online có nhiều tiềm năng, bạn đã chủ động nhắn tin cho chủ tài khoản đó, xin “thỉnh giáo” cách chốt đơn,
giao hàng.

Sau khi dò hỏi nhu cầu của bạn bè trong trường, Vy quyết định kinh doanh son, quần áo, phụ kiện làm đẹp. Bạn đăng bài trên Facebook, Zalo và nhận đơn của mọi người từ thứ Hai đến thứ Sáu. Đúng chiều thứ Sáu, Vy sẽ chốt đơn. Tầm thứ Ba, thứ Tư tuần kế tiếp hàng sẽ được gửi về đến nhà. Để đa dạng hóa mặt hàng, cô bạn còn bán thêm bánh tráng sa tế, bánh tráng bơ (bên cạnh món bánh tráng muối tắc “bí truyền” trước đó).

“Tiếng lành đồn xa”, sau một thời gian buôn bán, Vy đã có lượng khách hàng kha khá. Bạn bè trong trường biết hoàn cảnh của cô bạn nên cũng nhiệt tình “PR” miễn phí theo hình thức truyền miệng.

Thời gian đầu, Vy bán lấy mối nên chủ yếu “lấy lỗ làm lời”. Sau một thời gian, số lượng đơn hàng tăng lên. Cô chủ nhỏ thật thà chia sẻ: “Có ngày em bán được 30 - 40 bịch báng tráng, lời tầm 40.000 - 50.000 đồng. Áo thun thì em lời khoảng 15.000 đồng/chiếc. Bán son lời nhiều nhất, tầm 20.000 - 25.000 đồng/thỏi”.

Tính hết chi tiêu, mỗi tháng Vy tiết kiệm được khoảng 200.000 - 300.000 đồng. Cô bạn xem đây là số tiền “bảo hiểm”, để dành phòng khi có sự cố đột ngột xảy ra.

TỪ BÁN HÀNG ONLINE ĐẾN BẢO VỆ GIỮ XE

Lên cấp 3, Vy vẫn duy trì công việc bán hàng online. Thời điểm nghỉ hè, cô bạn còn tranh thủ tìm thêm việc để gia tăng thu nhập. Cuối cùng, nhờ được một chú người quen của bà ngoại giới thiệu, Vy vào bệnh viện huyện làm... bảo vệ giữ xe.

Chuẩn bị đặt lú bắt tôm cá

Vì ban ngày phải chốt đơn, giao hàng nên Vy chủ động xin làm ca tối (từ 19 giờ đến 7 giờ sáng hôm sau). Mỗi tháng, bạn được trả tầm 3,5 - 3,6 triệu đồng. Số tiền này Vy để riêng mua sắm sách vở, quần áo, đóng học phí.

Khi nghe đến cụm từ “bảo vệ giữ xe”, nhiều người mặc định đây là việc của đàn ông, con trai. Nhắc đến chuyện này, Vy kể: “Lúc đó em xin đi phụ quán nước hay quán ăn nhưng ngoại sợ môi trường ở mấy chỗ đó phức tạp nên không cho. Ngoại bảo vào giữ xe trong bệnh viện, dù sao cũng có chú người quen ở gần bảo ban, giúp đỡ. Với lại công việc của em tương đối nhẹ nhàng, không cực nhọc gì đâu. Lúc rảnh rỗi em có thể tranh thủ đọc sách, học bài”.

Bước vào năm cuối cấp, học hành bận rộn, Vy tạm thời nghỉ việc ở bệnh viện, cũng không nhận đơn hàng nhiều. Để có đồng ra đồng vào mà vẫn đảm bảo không ảnh hưởng việc học, cô bạn quyết định... đổi nghề lần nữa. Mỗi tháng, cứ “tới con nước” (thường là ngày 15 âm lịch), Vy sẽ đem lú ra đặt trong vuông tôm của ngoại. Chiều đi học về, bạn ra đổ lú, thu hoạch được mớ cá phi, cá đối, tôm sú, cua... Sáng hôm sau, trên đường đi học, Vy tranh thủ ghé chợ bán cho thương lái.

“NGOẠI BÁN VUÔNG TÔM CHO BÂY ĐI HỌC”

Cảnh nhà neo đơn, ngoại lại già yếu, ốm đau, Vy từng có ý định học lớp 12 xong thì nghỉ, tìm việc gì đó ổn định để làm. Cô bạn đem chuyện chia sẻ với ngoại thì bị ngoại rầy: “Bây phải đi học. Nhà mình nghèo, phải học hành tới nơi tới chốn thì mới có tương lai. Đừng lo việc tiền nong, ngoại bán vuông tôm cho bây đi học”. Câu nói của ngoại đã tiếp thêm cho Vy nguồn động lực mạnh mẽ, khiến bạn quyết tâm thi vào đại học.

Ban đầu, Vy có ý định thi vào ngành Công an vì bạn rất thần tượng ông ngoại - một chiến sĩ cách mạng. Nhưng sau khi cân nhắc tình hình sức khỏe của bản thân, Vy đã chuyển hướng sang Quản trị Kinh doanh hoặc Du lịch lữ hành. “Hồi đó em muốn làm Công an để tiếp bước ông, phục vụ đất nước. Nhưng giờ em nghĩ ai cũng có thể phục vụ đất nước, miễn là mình làm việc tử tế” - cô bạn bộc bạch.

Vy vẫn đau đáu nghĩ đến việc khi mình lên TP.HCM học, chỉ còn một mình ngoại ở nhà. Cô bạn đã chủ động tâm sự với dì dượng Út và ngỏ lời nhờ hai người về chăm sóc ngoại. Thương cô cháu gái hiếu thảo, biết nghĩ xa, dì dượng đã hứa sẽ chuyển về ở với ngoại với điều kiện “bây phải đậu đại học cho dòng họ nở mày nở mặt nghen”!

ĐẶNG HỒNG THẮM