Thi tuyển sinh lớp 10: chọn trường theo ý mình hay ba mẹ?

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 đang đến gần, bên cạnh áp lực ôn tập, nhiều học sinh lớp 9 còn có những nỗi lo lắng khó giãi bày. Trong đó, không ít bạn băn khoăn giữa việc lựa chọn trường mình yêu thích hay trường ba mẹ kỳ vọng.

Bạn Đoàn Ngọc An Châu (lớp 9, Trường THCS Huỳnh Tấn Phát, quận 7) có nguyện vọng vào một ngôi trường ở quận 1. Lý do là vì bạn thấy cơ sở vật chất tốt, thầy cô nhiệt tình, điểm chuẩn vừa sức.

Tuy nhiên, gia đình An Châu muốn con học gần nhà nên gợi ý bạn học các trường ở quận 7. Điều này khiến tâm lý An Châu ít nhiều bị ảnh hưởng.

Trước thềm Ngày hội Tự tin vào lớp 10 (diễn ra vào ngày 30-3 tới), thầy Giang Thiên Vũ (giảng viên, tiến sĩ tâm lý học tại Trường đại học Sư phạm TP.HCM, thành viên ban tư vấn của chương trình) đã chia sẻ góc nhìn thấu cảm và dành lời khuyên cho các bạn học sinh đang rơi vào tình huống này.

Ba mẹ nên đặt hạnh phúc của teen làm trung tâm

Theo tiến sĩ tâm lý học Giang Thiên Vũ, trong câu chuyện chọn trường - quyết định có ảnh hưởng đến tương lai của học sinh - sẽ rất khó để đưa ra đáp án rạch ròi rằng nên nghe theo "bản thân" hay "vâng lời ba mẹ".

Thầy cho rằng, thay vì đặt vấn đề vào thế đối lập giữa hai phía, điều cần ưu tiên là cảm nhận mong muốn, hạnh phúc của học sinh trong quá trình định hướng tương lai.

Thầy nhấn mạnh: "Điều này đòi hỏi giữa ba mẹ và con cái phải có sự kết nối và tương tác thật sự chất lượng. Tức là nền tảng của mọi cuộc trò chuyện về chủ đề này cần được xây dựng từ sự lắng nghe và phản hồi tích cực. 

Các con cần được tạo cơ hội bày tỏ suy nghĩ của mình, trong khi ba mẹ cũng có thể 'lắng lại' để cảm nhận được nhu cầu, tâm tư sâu bên trong của con".

Từ sự kết nối ấy, ba mẹ có thể chia sẻ những suy nghĩ cá nhân, bao gồm cả lời khen với những điều con đã làm tốt, và góp ý nếu nhận thấy lựa chọn của con chưa thật sự tối ưu.

Khi những cuộc đối thoại dựa trên sự thấu hiểu được diễn ra nhiều lần, cả ba mẹ lẫn con cái sẽ dần dần khám phá được điều phù hợp nhất cho cả hai bên.

Theo tiến sĩ Vũ, chính quá trình đồng hành ấy mới là nền tảng quan trọng giúp học sinh cảm thấy hạnh phúc và vững tin trên hành trình khám phá bản thân. 

"Gia đình vẫn luôn là nguồn lực tinh thần lớn lao nếu đó là sự đồng hành tích cực. Sự hài lòng của các em chỉ thực sự trọn vẹn khi đi cùng với sự ủng hộ và thấu hiểu từ ba mẹ", thầy nhận định.

Thuyết phục ba mẹ bằng sự chuẩn bị và thấu hiểu

Với những bạn đang gặp khó khăn khi ba mẹ không đồng thuận với lựa chọn của mình, thầy Vũ gợi ý: hãy chuẩn bị kỹ càng những bằng chứng cho thấy lựa chọn ấy là phù hợp và khả thi.

"Ba mẹ lo lắng là điều tự nhiên, vì động cơ sâu xa của họ là mong con được hạnh phúc và thành công. Khi các em thể hiện rõ ràng rằng mình hiểu bản thân, biết điểm mạnh - điểm yếu và có lý do cụ thể cho lựa chọn ấy, thì ba mẹ sẽ dễ yên tâm hơn", thầy phân tích.

Không chỉ vậy, học sinh cũng nên tìm hiểu thêm về tính khả thi của các phương án - cả lựa chọn của mình lẫn của ba mẹ - để có thể đưa ra so sánh thuyết phục trong các buổi trao đổi.

Cùng với nguyên tắc lắng nghe và phản hồi tích cực, những buổi thảo luận ấy sẽ là nền tảng để cả hai bên cùng đi đến một quyết định hợp lý, nhẹ nhàng nhất.