#tiếng Anh

Contronyms - một từ mang hai nghĩa trái ngược

Thứ hai, 16/09/2024 17:24 (GMT+7)

Trong tiếng Việt có những từ mang hai nghĩa trái ngược nhau. Trong tiếng Anh cũng có những từ như vậy, mang nghĩa trái ngược, ta gọi là các Contronmyms.

Ví dụ từ “CHÁY” trong câu “Bóng đèn CHÁY rồi!” vừa có thể hiểu là bóng đèn đang sáng, hoặc bóng đèn hư, không sáng được. Như vậy, từ “CHÁY” vừa có nghĩa là sáng, vừa có nghĩa là không sáng - ngược nhau!

Hay như từ “BỎ” trong cụm từ “bỏ hành”. Ví dụ: “Cô bán cho con tô phở không bỏ hành nhé”, thì “bỏ hành” có thể là thêm hành vào tô phở, để được tô phở CÓ HÀNH, hoặc “bỏ hành” cũng có thể là vớt hành ra ngoài, để được tô phở KHÔNG CÓ HÀNH. Vậy, “BỎ” ở đây vừa có nghĩa là thêm, vừa có nghĩa là bớt - ngược nhau!

Trong tiếng Anh cũng có những từ như vậy, mang nghĩa trái ngược, ta gọi là các CONTRONYMS.

Ví dụ:

LEASE vừa có nghĩa là thuê, vừa có nghĩa là cho thuê.

“I’m leasing an office” vừa có nghĩa là “Tôi đang thuê một văn phòng” (tôi sử dụng) vừa có nghĩa là “Tôi đang cho thuê một văn phòng” (người khác sử dụng).

SEED vừa có nghĩa là gieo hạt vào đâu đó, vừa có nghĩa là lấy hạt ra khỏi nơi nào đó.

Ví dụ:

• seed the lawn = gieo hạt vào bãi cỏ.

• seed the watermelon = lấy hạt ra khỏi dưa hấu.

DUST vừa có nghĩa là quét bụi, vừa có nghĩa là rắc bụi.

• dust the table = quét bụi mặt bàn.

• dust the cake with icing sugar = rắc đường bột vào cái bánh.

WHO’S LEFT? vừa có nghĩa là “Ai đã rời đi?”, vừa có nghĩa là “Ai còn ở lại?”.

Thực ra ‘S trong hai câu trên là viết gọn của hai từ khác nhau là HAS và IS. Đồng thời từ LEAVE (left - left) vừa có nghĩa là rời khỏi, vừa có nghĩa là bỏ lại. Cho nên:

• Who’s left? = Who has left? = Ai vừa rời đi?

• Who’s left? = Who is left? = Ai bị bỏ lại?

Câu hỏi tu từ với "AI"

"AI" là "WHO" - hầu hết chúng ta đều biết. Nhưng câu hỏi với "WHO" không phải lúc nào cũng dễ đặt.

Tuần này mình sẽ chia sẻ với các bạn một chủ điểm thú vị: câu hỏi tu từ với "AI" - hỏi "AI" để khẳng định là "KHÔNG AI". Ủa là sao? Hỏi "AI" để khẳng định là "KHÔNG AI" là thế nào?

Đó là:

Chẳng hạn khi ai đó nói "Thời buổi này ai mà xài đèn dầu?" thì họ không nhằm mục đích muốn biết người nào đang xài đèn dầu, mà đang khẳng định không ai xài đèn dầu cả!

Đó chính là một ví dụ của việc hỏi "AI" để khẳng định là "KHÔNG AI". Trong tiếng Anh, ta chỉ cần dùng với WOULD hoặc COULD là được.

Ví dụ trong câu nói của Chí Phèo: "Ai cho tao lương thiện?". Ở đây, Chí muốn khẳng định CHẲNG AI cho mình làm người lương thiện nữa cả. Nên Chí không nói "Who will keep me kind?" mà phải nói "Who would keep me kind?".

Hoặc như trong một câu tục ngữ của người Việt "Còn ai trồng khoai đất này?". Câu này ý nói "chẳng còn ai khác nữa ngoài người đó!".

Chẳng hạn, trong một gia đình có hai vợ chồng và đứa con ba tuổi. Người vợ thét lên: "Ai đã vẽ bậy lên tường thế này?". Người chồng bèn nói "Còn ai trồng khoai đất này?". Người chồng sẽ nói "Who else COULD it be?" thay vì "Who else CAN it be?".

Bạn nào tinh ý sẽ nhận ra, cấu trúc với WOULD / COULD trên đây mang dáng dấp của câu điều kiện loại II - dùng để giả định một việc trái với sự thật ở hiện tại. Đố các bạn tìm thêm các ví dụ khác. Chúc các bạn học tốt nhé!

Tái bút: riêng từ "Ai mà biết?" (tức "Tôi không biết") thì người bản ngữ nói "Who knows?" luôn nhé các bạn!