Năm cuối cùng thi tuyển sinh lớp 10 theo chương trình cũ, đề thi ra sao?

Ông Nguyễn Bảo Quốc - phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM - cho biết cấu trúc đề thi tuyển sinh lớp 10 năm 2024 về cơ bản vẫn giống như năm 2023.

Trong đó, đề thi của cả 3 môn văn, toán, ngoại ngữ đều ra theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh. Các câu hỏi trong đề thi yêu cầu thí sinh phải biết vận dụng kiến thức đã học để giải quyết tình huống thực tế trong cuộc sống, chứ không chỉ học - ghi nhớ rồi tái hiện kiến thức như trước.

Môn văn cần nắm vững kỹ năng làm bài

Theo ông Trần Tiến Thành - chuyên viên môn văn, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, đề thi môn văn vẫn bao gồm 3 phần.

Ở phần Đọc - hiểu, các văn bản được chọn có thể là văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản văn học, văn bản khoa học... Các câu hỏi sẽ tổ chức theo các mức độ tư duy từ dễ đến khó, từ mức độ nhận biết, thông hiểu đến phân tích, suy luận và đánh giá, vận dụng. Trong các câu hỏi đọc hiểu có 1 câu hỏi về tiếng Việt.

Về phần Nghị luận xã hội, ông Thành khuyên các học sinh tập phân tích, xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng để rút ra bài học nhận thức và hành động.

Ở phần Nghị luận văn học, học sinh vẫn được lựa chọn 1 trong 2 đề để làm bài. Trong đó, đề 1 yêu cầu thí sinh tự chọn một tác phẩm (hoặc đoạn trích), cảm nhận tác phẩm ấy và chỉ ra ảnh hưởng, tác động của tác phẩm đối với bản thân mình hoặc liên hệ đến tác phẩm khác, liên hệ thực tế cuộc sống để rút ra một vấn đề văn học hoặc cuộc sống.

Ở đề 2 sẽ đặt ra một tình huống cụ thể và yêu cầu thí sinh sử dụng kiến thức, sự trải nghiệm trong quá trình đọc để giải quyết tình huống ấy.

"Với bài nghị luận văn học, các em học sinh cần nắm vững kỹ năng viết bài văn nghị luận văn học; Rèn luyện kỹ năng phân tích, cảm nhận tác phẩm văn học theo thể loại thơ, truyện; Đọc thêm các tác phẩm ngoài sách giáo khoa cùng thể loại và chủ đề với tác phẩm trong sách giáo khoa; Dùng kiến thức và trải nghiệm đọc tác phẩm để giải quyết một tình huống cụ thể" - ông Thành chia sẻ.

Chú ý phần từ vựng môn tiếng Anh

Ông Trần Đình Nguyễn Lữ, chuyên viên môn tiếng Anh, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, chia sẻ về cơ bản đề thi tuyển sinh lớp 10 năm 2024 môn tiếng Anh cũng tương tự như năm 2023.

Cụ thể, đề thi sẽ gồm 40 câu, 70% câu hỏi ở mức nhận biết và thông hiểu, 30% câu hỏi ở mức vận dụng và vận dụng cao. Trong đó, số câu hỏi dạng vận dụng cao khoảng 10%.

Nội dung đề thi vẫn có 2 bài đọc nhằm kiểm tra năng lực đọc nhanh - hiểu đúng của thí sinh. Những câu hỏi thuộc dạng phân hóa thí sinh dự kiến sẽ nằm ở phần đọc - hiểu và viết lại câu.

Ông Lữ cho biết: "Đề thi môn tiếng Anh sẽ được biên soạn theo hướng kiểm tra khả năng sử dụng ngôn ngữ của thí sinh trong đời sống thực tế. Vì vậy, ngoài việc học ngữ pháp, các em học sinh nên chú ý nhiều hơn đến phần từ vựng. Số câu hỏi về ngữ pháp sẽ chiếm khoảng 1/4 tổng số câu hỏi trong đề thi".

Có 5 bài toán thực tế

Ông Dương Bửu Lộc, chuyên viên môn toán, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, cho hay đề thi môn toán vẫn giữ nguyên cấu trúc như những năm gần đây, tức là gồm 8 bài.

Trong đó, bài 1 yêu cầu thí sinh vẽ đồ thị - tìm giao điểm. Bài 2 về định lý Vi - et, nghiệm phương trình. 5 bài tiếp theo là toán thực tế. Bài số 8 là toán hình học gồm 3 câu, câu cuối cùng của bài 8 là câu khó, dùng để chọn học sinh giỏi.

Về mức độ khó của đề thi, ông Lộc khẳng định "cũng sẽ tương đương như đề thi tuyển sinh lớp 10 của năm 2023".

Thay đổi quy trình xét nguyện vọng tuyển sinh lớp 10

Ông Nguyễn Võ Đăng Khoa, phó trưởng Phòng khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, cho biết trên cơ sở rút kinh nghiệm kỳ tuyển sinh lớp 10 năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo hiện đang xây dựng các phương án thay đổi toàn bộ quy trình xét các nguyện vọng vào lớp 10 chuyên và lớp 10 thường ở các trường THPT công lập.

Các phương án này được xây dựng trên cơ sở phấn đấu đảm bảo đạt được các mục tiêu: Rút ngắn thời gian công bố kết quả; Hỗ trợ học sinh tăng tỉ lệ khả năng trúng tuyển vào các trường công lập theo nguyện vọng đăng ký; Từng bước giảm dần số lượng học sinh trúng tuyển nhưng không nộp hồ sơ qua từng năm.