8 năm liên tiếp không có ngày 30 Tết, vì sao?

Ý nghĩa của ngày 30 Tết

Từ lâu, trong quan niệm của người dân Việt Nam nói riêng và người dân Á Đông nói chung ngày 30 Tết là một ngày vô cùng quan trọng, in sâu vào tâm thức của mỗi người.

Đây là thời gian đoàn viên sau một năm miệt mài lao động, là thời điểm đất trời giao hòa, năm cũ khép lại, năm mới mở ra với bao hy vọng.

Trong khoảnh khắc ấy, gia đình sum vầy bên nhau, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm của năm cũ và hướng đến một năm mới an lành, hạnh phúc.

Người Việt ta hay truyền tai nhau: "Đi đâu cũng trở về nhà trước đêm 30 Tết". Câu nói này không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa lâu đời mà còn cho thấy khát vọng sum vầy, được trở về với cội nguồn, trở về với những người thân yêu, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm của năm cũ và chia sẻ những dự định cho năm mới.

Điều này có lẽ vẫn sẽ không thay đổi, chỉ khác một chút là thay vì "về trước đêm 30 Tết", người ta phải "nói lại cho đúng" là "về trước đêm 29 Tết". Bởi từ năm nay đến năm 2033, sẽ không có ngày 30 tháng Chạp theo cách tính lịch âm.

Vì sao 8 năm tới không có ngày 30 Tết?

Để lý giải hiện tượng này, chúng ta cần tìm hiểu về cách tính lịch của người xưa. Hiện nay, lịch dương đã trở thành hệ thống lịch phổ biến trên toàn cầu, được hầu hết các quốc gia trên thế giới sử dụng trong các hoạt động như hành chính, kinh tế hoặc khi giao tiếp quốc tế.

Lịch dương dựa trên chu kỳ của Trái Đất quay quanh Mặt Trời, cứ 4 năm, tháng 2 sẽ có thêm một ngày để lịch khớp với chu kỳ này.

Nhưng ở các nước như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản,...người dân vẫn sử dụng song song hoặc chủ yếu dựa vào chu kỳ của Mặt Trăng để tính lịch, gọi là lịch âm.

Và vì lịch âm phụ thuộc vào chu kỳ quay của Mặt Trăng, nhưng Mặt Trăng quay quanh Trái Đất không đều, do đó độ dài của mỗi tháng âm lịch cũng có sự thay đổi, có tháng ngắn hơn, có tháng dài hơn.

Để điều chỉnh sự thay đổi này, lịch âm chia thành "tháng đủ" có 30 ngày và "tháng thiếu" có 29 ngày. Việc tháng Chạp (tháng 12 âm lịch) là tháng đủ hay tháng thiếu phụ thuộc vào vị trí của Mặt Trăng vào thời điểm đó.

Nếu tháng Chạp là "tháng thiếu", tức là nó chỉ có 29 ngày thì ngày 30 Tết sẽ "biến mất" khỏi lịch. Đây là một hiện tượng hoàn toàn bình thường trong lịch âm.

Thực ra, việc không có ngày 30 Tết không phải là chuyện lạ, nhưng việc nó xảy ra liên tục trong nhiều năm liền như từ năm 2025 đến 2033 thì khá hiếm.

Tuy nhiên, điều này hoàn toàn do quy luật thiên văn và cách tính lịch âm, không có gì bí ẩn hoặc đáng lo lắng cả.

Việc không có ngày 30 Tết không hề ảnh hưởng đến đêm giao thừa. Các hoạt động đón năm mới vẫn sẽ diễn ra vào đêm 29 tháng Chạp. Dù không có con số 30 trên lịch, đêm giao thừa và những giá trị văn hóa của nó vẫn vẹn nguyên.

Có thể khẳng định dù lịch âm có chút thay đổi thì trong tim mỗi người, Tết vẫn là Tết, vẫn là những ngày cả nhà sum họp bên mâm cơm tất niên.

Tết là để trở về với gia đình, với cội nguồn, là để gác lại những lo âu của năm cũ và cùng nhau hướng đến một năm mới an lành, may mắn.

Hãy cùng nhau đón một mùa xuân tràn đầy hy vọng và những điều tốt đẹp trong năm Ất Tỵ 2025 này nhé.