Học trò gửi yêu thương đến thành phố qua các sáng tác văn học giàu cảm xúc

Mang theo những cảm xúc ấy, hơn 10.500 bạn học sinh đã tham gia Hội thi Sáng tác văn học lần 8 năm học 2024-2025 với chủ đề Lắng nghe thành phố thở.

Hội thi do Hội đồng Đội TP.HCM phối hợp cùng báo Tuổi Trẻ và Nhà Thiếu nhi TP.HCM tổ chức.

Mỗi bài viết là một lát cắt sinh động, chân thành, thể hiện tình yêu, sự gắn bó và cả những ước mơ nhỏ cho một thành phố văn minh, hiện đại và thân thiện hơn với thiếu nhi.

Thành phố qua những thanh âm lịch sử

Thành phố hiện ra trong suy nghĩ của bạn Nguyễn Ngô Trúc Phương (lớp 8H, Trường THCS Hoa Lư, TP Thủ Đức) như một người bạn biết cười, biết nhớ trong tác phẩm Lắng nghe thành phố (đăng trên Khăn Quàng Đỏ số 21-2025).

Không tô vẽ, không phô trương, Phương mở đầu bằng những âm thanh rất đời: tiếng xe, tiếng rao khuya, tiếng lao xao của ngày thường.

Bài thơ Vẽ nên Sài Gòn với hai nhịp đập song song: một bên là phố thị sôi động, nhộn nhịp, bên kia là sự tĩnh lặng, sâu lắng như đang nhớ về chặng đường 50 năm hòa bình, thống nhất. Thành phố không chỉ có hiện tại rực rỡ mà còn giữ trong mình những “vết chân lịch sử” lặng lẽ giữa cuộc sống hôm nay.

Phương không chỉ đang viết thơ, mà còn đang học cách ghi nhớ, trân trọng và kể lại những điều đã làm nên thành phố này. Một thành phố người trẻ cần biết giữ gìn và làm đẹp thêm bằng chính tình yêu và trách nhiệm.

Thành phố qua những câu chuyện đậm tình người

Có món quà nào gói cả thành phố trong một hình hài nhỏ xíu? Có đấy, đó chính là chiếc móc khóa gỗ khắc dòng chữ “Sài Gòn - Nhà mình”. Đó là một chi tiết trong truyện ngắn của Nguyễn Thị Phước An (lớp 8/1, Trường THCS Đồng Khởi, quận Tân Phú).

Bạn mang đến hội thi 2 tác phẩm văn xuôi: Ánh đèn giữ lửa (đăng trên Khăn Quàng Đỏ số 12-2025) và Chiếc móc khóa gỗ (đăng trên Khăn Quàng Đỏ số 21-2025).

Cả 2 tác phẩm đều xuất phát từ những quan sát tỉ mỉ của bạn trong cuộc sống hằng ngày như chiếc lồng đèn tre trong con hẻm xưa hay hình ảnh người ông lặng lẽ chăm lo phố phường.

Phước An chia sẻ: “Cảm xúc đầu tiên thôi thúc mình viết là sự thương mến thành phố. Viết không chỉ là kể chuyện mà còn là cách mình học cách lắng nghe”.

Qua câu chuyện, An mong muốn tôn vinh cũng như giữ lại những giá trị truyền thống và Sài Gòn dù hiện đại thế nào thì người ta vẫn sống với nhau bằng cái tình rất riêng của thành phố.

Thành phố qua nhịp sống phố phường

Trong khi đó, bạn Lưu Ngọc Thanh Thanh (lớp 7A14, Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, huyện Nhà Bè) chọn quan sát những điều gần gũi quanh mình để viết bài thơ Sài Gòn - Tình người và nỗi nhớ.

Bài thơ như một cuốn phim quay chậm, dẫn người đọc qua các khoảnh khắc trong ngày từ sáng tinh mơ với tiếng rao và làn khói hủ tiếu nóng hổi, trưa oi ả với các bác công nhân nghỉ chân bên cầu, chiều tan trường với tiếng ríu rít của học trò, rồi thành phố lên đèn rộn rã.

Thanh không chỉ mô tả cảnh vật mà còn thổi vào đó tình yêu dành cho những người lao động âm thầm - bàn tay vun vén cho thành phố mỗi ngày.

Tình yêu giản dị ấy đủ để ai đọc cũng cảm nhận được sự thân thương của thành phố mà ta thường bỏ qua vì vội. Mời bạn đón xem bài thơ của Thanh Thanh trên Khăn Quàng Đỏ số 25 phát hành tuần tới nhé!

Thành phố qua những câu chuyện của bà

Sông vẫn chảy (đăng trên Khăn Quàng Đỏ số 9-2025) là tên câu chuyện mà bạn Nguyễn Mạnh Tường (lớp 6/5, Trường THCS Bình Trị Đông B, quận Bình Tân) chọn tham gia dự thi.

Bạn là nam sinh duy nhất trong danh sách đạt giải bảng B (THCS). Câu chuyện gắn với ký ức về người bà đã mất của bạn, dẫn ta vào một buổi chiều yên bình bên dòng sông.

Tường kể về hành trình thay đổi của một bạn trẻ từng chìm đắm trong điện thoại, giờ biết dừng lại để lắng nghe vẻ đẹp thiên nhiên và cuộc sống.

Khi hoàng hôn buông xuống, dòng sông phản chiếu từ nhịp sống nhộn nhịp đến những điều nhỏ bé mà bạn chưa từng để ý. Tiếng vọng cổ ngọt ngào, những con thuyền lững lờ cùng lời kể của bà về thành phố đã đổi thay nhưng vẫn giữ giá trị truyền thống đọng mãi trong trí nhớ của Tường.

Tường tâm sự: “Nhiều bạn trẻ như mình thường mải mê điện thoại mà quên đi điều xung quanh. Nhưng khi biết dừng lại và lắng nghe, mình mới nhận ra nhiều điều hay ho và ý nghĩa đang chờ được khám phá”.

Khi con viết, ba mẹ cũng học cách lắng nghe

Nhiều phụ huynh cũng thấy mình chậm lại để lắng nghe và yêu thành phố hơn theo cách của con trẻ sau khi đọc các tác phẩm dự thi.

Cô Hà Ngô (mẹ bạn Nguyễn Ngô Trúc Phương) chia sẻ: “Cô bất ngờ khi thấy bạn dành nhiều thời gian để quan sát những điều xung quanh. Có hôm Phương kể với cô về tiếng chim sẻ buổi sáng, rồi lặng lẽ ghi chép lại vài dòng. Mọi thứ thân quen trở nên đặc biệt qua cách bạn ghi lại”.

Còn với cô Thân Nguyễn (mẹ bạn Hồ Nguyễn Mỹ Thưởng (lớp 8/2 Trường THCS Bình Trị Đông, quận Bình Tân) - (tác giả truyện ngắn Bức tranh ký ức đăng trên Khăn Quàng Đỏ số 10-2025), điều khiến cô vui nhất là thấy con hào hứng viết, rồi mang bản nháp ra đọc cho cả nhà cùng nghe.

“Cô thấy bạn trưởng thành hơn khi viết. Bạn không chỉ kể chuyện mà còn biết nghĩ ngợi, biết kết nối với những gì xung quanh mình”.

Thành phố không chỉ có sự nhộn nhịp mà còn có những câu chuyện nhỏ chứa đựng tình thương và ký ức. Những bạn trẻ với sự nhạy cảm và tinh tế, đang lắng nghe và kể lại bằng những câu chữ đầy yêu thương.

Hội thi Sáng tác Văn học lần 8 khép lại nhưng những cảm xúc, những lời thì thầm của thành phố vẫn tiếp tục ngân vang qua từng trang viết, từng trái tim yêu Sài Gòn - TP.HCM.