Trào lưu ‘bắt pen’ là gì mà bác sĩ phải cảnh báo ‘không phải trò chơi để có thể mạo hiểm’?

'Bắt pen' là trào lưu gì?

"Bắt pen" là một trào lưu đang phổ biến trên mạng xã hội, thu hút nhiều người trẻ tham gia, đặc biệt là học sinh. Khi tham gia trào lưu này, một người sẽ dùng hai tay ấn mạnh vào hai cái ven (hai bên mạch máu cổ) của một người còn lại, khiến họ rơi vào trạng thái lơ mơ rồi ngất xỉu tạm thời.

Vì tò mò muốn trải nghiệm nên nhiều người thực hiện theo. Theo bình luận của các tài khoản đã thực hiện trào lưu này, họ sẽ có cảm giác "phê phê", rồi từ từ ngất xỉu và cần người đánh thức dậy sau đó.

Bác sĩ nói gì về trào lưu nghe muốn xỉu này?

PGS Nguyễn Huy Thắng - chủ tịch Hội Đột quỵ TP.HCM, kiêm trưởng khoa bệnh lý mạch máu não Bệnh viện Nhân dân 115 - nhấn mạnh hành động dùng hai tay ấn mạnh vào vùng cổ là nguy hiểm.

Ông cho biết có hai hệ thống mạch máu chính để cung cấp máu lên não, bao gồm: hai động mạch cảnh (tuần hoàn trước) chịu trách nhiệm 70-80% nhu cầu của não bộ và động mạch sống - nền (tuần hoàn sau) chịu trách nhiệm 20-30% nhu cầu máu còn lại.

Các hệ thống mạch máu phía trước - sau và hai bên được liên kết với nhau qua đa giác Willis (giống như vòng xoay giao thông), nhằm đảm bảo nhu cầu máu lên não luôn ổn định khi một bên bị sự cố.

Tại hai động mạch cảnh trong đoạn cổ còn có xoang cảnh có tác động điều chỉnh nhịp tim và huyết áp. Do vậy hành động ép chặt hai bên động mạch cảnh sẽ gây giảm tưới máu não nghiêm trọng (do chịu trách nhiệm 70 - 80% lượng máu lên não). 

Nếu bỏ tay nhanh, gây chóng mặt, ngất, mất ý thức thoáng qua.

Nếu lỡ... ép quá lâu thì sao?

Trường hợp nếu ép quá lâu, PGS Nguyễn Huy Thắng cho hay có thể gây đột quỵ do thiếu máu, đặc biệt khi đã có sẵn tình trạng tắc hẹp mạch máu trước đó nhưng không biết hoặc cũng có thể gây ra tổn thương não do hội chứng tăng tái tưới máu.

Ngoài ra, việc ép quá mạnh tay cũng có thể gây tổn thương động mạch cảnh. Điển hình, có trường hợp một một phụ nữ trẻ, nhập viện vì yếu nửa người. Khảo sát mạch máu, cho thấy hình ảnh bóc tách động mạch cảnh trong. Khai thác bệnh sử trước đó, cô này chỉ bị cậu con trai bám vào cổ để đu. 

Việc ép cổ gây kích thích xoang cảnh, có thể làm chậm nhịp tim và ngưng tim.

"Đây là việc làm nguy hiểm cần phải ngăn chặn trên các mạng xã hội. Nó hoàn toàn không phải là trò chơi để có thể mạo hiểm thử tìm cảm giác", PGS Nguyễn Huy Thắng nhấn mạnh.