Vì sao giới trẻ 'chuyển nhà' sang các trang mạng xã hội, nền tảng mới?

ĐỖ HOÀI THƯƠNG, HOÀNG VY

Thứ hai, 29/12/2025 21:43 (GMT+7)

Nhiều bạn trẻ đang chuyển sang các mạng xã hội mới, ít phổ biến với người lớn hơn. Với Quỳnh Giang, Locket là nơi khiến bạn cảm thấy được "sống thật" và thoải mái nhất.

Người trẻ có xu hướng chuyển sang các mạng xã hội mới

Nói về mạng xã hội Locket, bạn Lê Quỳnh Giang (lớp 10 Trường THPT Ten Lơ Man, phường Bến Thành, TP.HCM) cho biết: "Ở Locket mình chỉ kết bạn với những người bạn thân. Ngoài ra, ứng dụng này có chức năng chụp và đăng ngay lập tức nên rất thích hợp để chia sẻ cuộc sống thường ngày".

Với những ứng dụng người dùng đa số là người trẻ, Quỳnh Giang cảm thấy mọi người thoáng hơn trong suy nghĩ, không bận tâm với những gì ta đăng tải.

Đặc biệt, do có thể giới hạn được số lượng người tiếp cận hoặc ẩn danh nên người dùng không chịu áp lực bởi lượt tương tác, từ đó, tập trung vào hình ảnh hay câu chuyện muốn truyền tải.

Ngược lại, đối với những nền tảng có phụ huynh hay thầy cô sử dụng, Quỳnh Giang có thêm thao tác cài đặt chế độ "Bạn thân" hoặc "Tùy chỉnh" cho các bài đăng.

Gen Z đang làm gì trên mạng xã hội Threads?

Trong khi đó, mỗi ngày, bạn Phương Anh (lTrường THCS Phước Thắng, phường Phước Thắng, TP.HCM) dành thời gian truy cập vào nhiều nền tảng mạng xã hội: Facebook, Messenger, Instagram, Zalo, Threads, TikTok, Locket.

Giống như Quỳnh Giang, Phương Anh thừa nhận bạn chú ý nhiều hơn về cách đăng bài hay sử dụng ngôn từ khi chia sẻ lên các mạng xã hội có người lớn theo dõi.

Mạng xã hội không hoàn toàn tiêu cực

Lý giải về vấn đề này, TS Nguyễn Thị Quốc Minh (giảng viên khoa Văn học và Ngôn ngữ học, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM) cho biết việc teen chuyển sang các nền tảng mới như Threads, Locket, Roblox,... phản ánh hai đặc điểm tâm lý nổi bật của thanh thiếu niên hiện đại.

Thứ nhất, nhu cầu tự do và không gian riêng. Teen có xu hướng rời bỏ các nền tảng thông dụng vì dễ bị người lớn theo dõi, mang tính phán xét cao.

Threads hay Roblox tạo cảm giác ít "ánh mắt giám sát", dễ thể hiện bản thân hơn.

Thứ hai, nhu cầu xây dựng bản sắc cá nhân. Roblox không chỉ là trò chơi mà là không gian sáng tạo, là nơi thử nghiệm vai trò xã hội. Teen đang tìm cách trả lời câu hỏi "Tôi là ai và tôi muốn trở thành người như thế nào?".

Tóm lại, cô Quốc Minh nhấn mạnh, mạng xã hội không hoàn toàn tiêu cực.

Ở góc nhìn khác, mạng xã hội là môi trường phát triển mới.

Thay vì kiểm soát mọi bước đi, người lớn cần thấu hiểu và đồng hành trong việc giúp teen sử dụng mạng xã hội an toàn.

Phụ huynh đồng hành cùng con dùng mạng xã hội thế nào?

Theo TS Nguyễn Thị Quốc Minh, về mặt giáo dục, mục tiêu lâu dài không phải là kiểm soát hành vi, mà là hình thành năng lực sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm, có chọn lọc và có ý thức đạo đức số.

Vì vậy, giải pháp bền vững là giáo dục năng lực số cho học sinh; rèn kỹ năng tự giác, tự điều chỉnh và trung thực cho học sinh; đồng hành thay vì giám sát đơn thuần.

Trong đó, việc đồng hành hiệu quả cần dựa trên ba trụ cột giáo dục hiện đại:

1. Đồng hành bằng hiểu biết, không chỉ bằng quyền lực

Phụ huynh và giáo viên cần hiểu mạng xã hội hoạt động như thế nào: thuật toán gợi ý; cơ chế gây nghiện dopamine; rủi ro về bạo lực mạng, thao túng cảm xúc, tin giả;...

Khi người lớn "biết ít hơn" người trẻ, tiếng nói giáo dục sẽ mất sức nặng.

2. Thiết lập quy ước chung, không áp đặt đơn phương

Thay vì "cấm", hãy:

• Cùng teen xây dựng thỏa thuận sử dụng mạng xã hội.

• Quy định rõ: thời gian, nội dung, cách phản ứng khi gặp rủi ro.

• Khi teen được tham gia vào quá trình ra quyết định, các em sẽ có trách nhiệm hơn, ít chống đối hơn và dễ chia sẻ khi gặp vấn đề.

3. Dạy kỹ năng sống số như một nội dung giáo dục chính thức

Nhà trường cần tích hợp kỹ năng tự bảo vệ trên không gian mạng, tư duy phản biện thông tin, quản lý cảm xúc,...

Bài viết hay? Tặng sao cho Mực Tím

Bài liên quan

Vì sao teen không thể rời mắt khỏi mạng xã hội?

Thực hiện nhiệm vụ học tập, giải trí sau giờ học, tâm lý FOMO, mong muốn khoả lấp sự buồn chán... là những lý do khiến teen dùng mạng xã hội mỗi ngày.