Bạn biết gì về huyết áp và máy đo huyết áp?

Là huyết áp chứ “ai trồng khoai đất này” nữa. Huyết áp là áp lực máu tác động lên thành động mạch nhằm đưa máu đến nuôi dưỡng những cơ quan khác của cơ thể. Huyết áp được tạo ra do lực co bóp của tim và sức cản của động mạch. Huyết áp giúp thể hiện được sức khỏe của tim và hệ tuần hoàn thông qua việc hệ tuần hoàn có thể vận chuyển máu và các chất dinh dưỡng đến các cơ quan hiệu quả hay không.

Với vai trò không-ai-thay-thế-được của huyết áp, việc kiểm tra và đo huyết áp thường xuyên để theo dõi sức khỏe là điều rất quan trọng. Nhưng làm sao mình có thể đo được áp lực của máu ở tận bên trong cơ thể của chúng ta được đây? Huyết áp khó đo, thì có máy đo lo cho nha! Máy đo huyết đang dần dần phổ biến và có mặt ở nhiều gia đình. Các bạn tìm thử xem trong nhà mình có chiếc máy đó huyết áp nào không nhé?

Nguyên lý hoạt động của máy đo huyết áp cũng khá đơn giản thôi, không hề “nhức đầu” như chúng ta nghĩ đâu. Nó hoạt động bằng cách tạo ra áp lực (bằng cách bơm khí vào băng quấn tay) để chặn dòng chảy của động mạch cánh tay, khiến cho tim không thể bơm máu qua vị trí này được. Sau đó, khí bên trong băng quấn được xả từ từ, làm giảm dần áp lực đến mức cân bằng với áp lực bơm máu của tim. Lúc này, máu có thể bắt đầu chảy qua được chỗ bị chặn.

Nếu đặt ống nghe ở ngay phía dưới vị trí quấn băng, chúng ta có thể nghe thấy tiếng nhịp đập, đồng thời, chúng ta cũng có thể quan sát được kim đồng hồ bắt đầu nhúc nhích theo nhịp đập của tim. Vị trí kim đồng hồ mà ta quan sát được khi nghe tiếng nhịp đập đầu tiên chính là huyết áp tâm thu, hay còn gọi là áp lực bơm máu của tim khi co bóp tối đa. Khi áp lực của băng quấn tiếp tục giảm đến mức thấp hơn so với áp lực bên trong mạch máu, mạch máu được giải phóng hoàn toàn và máu lại chảy bình thường.

Tiếng nhịp đập sẽ nhỏ dần và mất hẳn. Vị trí kim đồng hồ quan sát được ở thời điểm tiếng nhịp đập biến mất chính là huyết áp tâm trương, nghĩa là tim đang thư giãn tối đa, áp lực máu lúc này được tạo ra do sự đàn hồi của mạch máu. Thần kỳ ghê nha! Chưa kể còn có loại máy đo huyết áp điện tử, người dùng chỉ cần đeo băng quấn rồi ấn nút là máy sẽ tự đo và hiển thi số lên màn hình rồi. Quá là xịn xò!

Huyết áp cao hay thấp đều ảnh hưởng đến sức khỏe của toàn cơ thể. Vì vậy, chúng ta cần có chế độ sinh hoạt, học tập, ăn uống và luyện tập thể thao hợp lý, nhằm duy trì một trái tim khỏe. Và cũng không quên kiểm tra sức khỏe định kỳ các bạn nhé. À mà nhắc nhở người thân của mình nữa nha!

Biên soạn: TS. BS. Nguyễn Minh Nguyệt (Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford)

Biên tập: Diệu Linh – Science Stan

Nguồn: Dự án Công tắc khoa học