Đừng để bạo lực học đường trở thành xu hướng

Một cơn giận, đánh đổi cả tương lai

Các bạn có biết rằng bạo lực chưa bao giờ là cách thể hiện bản lĩnh. Nó chỉ để lại tổn thương, hối hận và đôi khi là một vết sẹo khó lành trong ký ức. Vậy thì, vấn đề đặt ra ở đây là vì sao nhiều bạn lại chọn bạo lực để giải quyết mâu thuẫn?

Ví dụ từ câu chuyện của phòng Tư vấn tâm lý học đường: L.T.M - học sinh lớp 10 của một trường THPT tại tỉnh Đồng Tháp, vui vẻ và được nhiều người quý mến.

Một hôm, có một bạn khác lớp đăng tấm ảnh chế giễu M. lên mạng xã hội. Tức giận, M. nhắn tin hẹn bạn đó ra “nói chuyện cho ra lẽ”. Nhưng cuộc nói chuyện biến thành ẩu đả, video clip bị quay lại và lan truyền nhanh trên nền tảng mạng xã hội.

L.T.M bị đình chỉ học, còn bạn khác lớp bị đánh kia nghỉ học cả tháng vì hoảng sợ. Sau đó, L.T.M đã thừa nhận rằng: “Lúc đó em chỉ sợ bị coi là kẻ yếu thế, vì tức giận nên em mới hành xử như vậy, nhưng giờ chỉ thấy hối hận và xấu hổ”.

Gần đây nhất, vào tối ngày 18-10, một nam sinh lớp 12 ở Thanh Hóa bị bạn cùng trường đâm tử vong.

Theo đó, hai nam sinh học cùng trường THPT Đ. (xã Quảng Bình) là P.T.B.N. (SN 2009, trú tại xã Quảng Bình) và L.Q.H. (SN 2008, trú tại xã Lưu Vệ, tỉnh Thanh Hóa) không có mâu thuẫn từ trước. Sự việc trên xuất phát từ mâu thuẫn bộc phát trong lúc học môn thể dục vào buổi sáng.

Sau khi tan trường, L.Q.H. cùng với L.Đ.A. (SN 2008, trú tại xã Quảng Bình, bạn cùng lớp với H.) chặn đường, sử dụng tay, chân, mũ bảo hiểm đuổi đánh P.T.B.N.

Trong lúc bị đánh, P.T.B.N. đã rút dao bấm mang theo đâm L.Q.H. khiến H. bị thương, sau đó tử vong tại Bệnh viện đa khoa Quảng Xương.

Trên đây chỉ là một số câu chuyện trong nhiều câu chuyện đã xảy ra. Khi mất kiểm soát, chỉ trong vài giây, ta có thể đánh mất danh dự, tình bạn và cả tương lai. Vậy thì, tại sao lại có những câu chuyện đó xảy ra?

Khi cảm xúc bị dẫn lối sai đường

Từ những vụ việc về bạo lực học đường, có thể thấy rằng nhiều bạn học sinh chọn hành động bạo lực vì sợ bị coi là yếu đuối, vì muốn “khẳng định mình” trước bạn bè. Nhưng thực ra, bản lĩnh thật sự nằm ở khả năng giữ bình tĩnh và giải quyết vấn đề bằng đối thoại chứ không phải bằng nắm đấm.

Những vụ việc đáng tiếc cho thấy, bạo lực học đường không bắt đầu từ sự ác ý, mà từ cảm xúc thiếu kiểm soát: tức giận, tự ái, sợ bị xem thường.

Ở lứa tuổi học sinh, các bạn đang trong giai đoạn tìm kiếm bản sắc cá nhân, muốn khẳng định “cái tôi” của mình. Vì thế, chỉ một lời trêu chọc, một bài đăng trên mạng hay một ánh nhìn không thiện cảm cũng có thể khiến cảm xúc bùng phát.

Điều nguy hiểm là các bạn thường nhầm lẫn giữa “mạnh mẽ” và “bạo lực”. Một số bạn nghĩ rằng “phải đáp trả để không bị coi thường”, nhưng thật ra đó là khi bản thân đang đánh mất quyền làm chủ cảm xúc. Khi hành động chỉ để chứng minh mình “không yếu”, ta đang để cơn giận điều khiển thay vì lý trí.

Dừng lại trước khi đưa mâu thuẫn đi quá xa

Nếu mâu thuẫn, hãy tìm đến người có thể giúp hòa giải, đó là thầy cô, bạn thân, cha mẹ.

Đừng quay clip hay cổ vũ vì hành động này khiến tổn thương thêm sâu.

Một câu: “Thôi, đừng đánh nhau nữa!” có thể ngăn được điều tồi tệ.

Dừng lại, ngồi xuống, và chia sẻ về những vấn đề của nhau đang gặp phải là cách tốt nhất giúp mâu thuẫn không đi quá xa.

Các bạn luôn nhớ rằng: Dũng cảm không phải là đánh, mà là biết dừng cơn giận đúng lúc.

Trường học sẽ đẹp hơn khi các bạn biết lắng nghe, biết kiềm chế và biết tôn trọng nhau. Bản lĩnh không nằm trong cú đấm, mà trong cách các bạn chọn cư xử với nhau.

ThS. NGUYỄN TRẦN PHƯỚC (Chuyên gia tâm lý, Nhà sáng lập Văn phòng tâm lý Psycare)