Học sinh Trường THCS Long Thọ, Đồng Nai 'hỏi xoáy đáp xoay' cùng nhà khoa học

Tại chương trình, học sinh Trường THCS Long Thọ được lên chuyến xe khám phá kiến thức khoa học - nơi các bạn vừa vui vừa học và tìm hiểu những kiến thức khoa học gần gũi với đời sống hằng ngày.

Học sinh Trường THCS Long Thọ hỏi xoáy - đáp xoay cùng nhà khoa học

Khu “Chat cùng nhà khoa học” được các bạn đặc biệt yêu thích. Nhiều bạn xếp hàng chờ đến lượt, có bạn còn ghi giấy chuẩn bị sẵn những câu hỏi.

PGS.TS Lê Ngọc Liễu (giảng viên bộ môn Công nghệ thực phẩm tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP.HCM) và tiến sĩ Vũ Tuấn Trung (tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học Oxford, từng công tác tại Đại học Osaka và Viện di truyền Y học) đã đồng hành và giải đáp những thắc mắc của các bạn học sinh.

1. Bao bì nhựa có ảnh hưởng đến thực phẩm và sức khỏe con người khi ăn vào không?

Bạn Lê Thị Bảo Trâm (lớp 8/15)

PGS.TS Lê Ngọc Liễu bật mí: Các loại bao bì, túi nhựa dùng đựng thực phẩm đều phải được kiểm tra và cấp phép an toàn trước khi sử dụng nên cơ bản không gây hại trực tiếp cho sức khỏe.

Tuy nhiên, bao bì nhựa rất lâu phân hủy nên sẽ ảnh hưởng đến môi trường và gián tiếp tác động đến sức khỏe con người. Tốt nhất là chúng ta nên hạn chế sử dụng bao bì nhựa và thay thế bằng túi, hộp thân thiện với môi trường nha!

2. Màn hình điện thoại có phải chứa rất nhiều vi khuẩn có thể khiến mình bị bệnh không?

Bạn Lê Quốc Huy (lớp 7/13)

Tiến sĩ Vũ Tuấn Trung giải thích: Màn hình điện thoại chứa khá nhiều vi khuẩn vì mình hay cầm tay, để gần mặt hoặc dùng trong lúc ăn.

Tuy nhiên, không phải vi khuẩn nào cũng gây bệnh. Vi khuẩn chỉ dễ xâm nhập nếu tay bẩn chạm vào điện thoại rồi lại chạm lên mắt, mũi, miệng. Cách tốt nhất là rửa tay thường xuyên và vệ sinh điện thoại.

3. Khi bị bệnh, hệ miễn dịch làm gì để bảo vệ cơ thể? Uống thuốc thật nhanh có giúp mình mau hết bệnh hơn không?

Bạn Trần Hữu Phước (lớp 8/13)

Tiến sĩ Vũ Tuấn Trung trả lời: Khi cơ thể bị tấn công bởi vi khuẩn hay virus, hệ miễn dịch sẽ “bật công tắc” để nhận diện và tiêu diệt tác nhân gây bệnh. Uống thuốc giúp hỗ trợ cơ thể trong quá trình đó, nhưng uống thật nhanh không làm khỏi bệnh sớm hơn đâu!

Ngược lại, uống vội khiến thuốc chưa kịp hấp thu hoặc gây hại dạ dày. Vì vậy cần uống đúng liều, đúng giờ và nghỉ ngơi để hệ miễn dịch có thời gian hồi phục và “làm việc” hiệu quả nhất.

4. Đau mắt đỏ có lây qua nhìn nhau không? Vi khuẩn lây từ môi trường sang người được không?

Bạn Võ Ngọc Thanh Hiền (lớp 7/9)

PGS.TS Lê Ngọc Liễu giải đáp: Chỉ nhìn nhau thì không lây đâu nha! Đau mắt đỏ chủ yếu lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mắt hoặc tay bẩn, khăn, gối, bàn ghế dùng chung. Vi khuẩn và virus có thể sống tạm trên bề mặt, nên chúng ta phải rửa tay sạch, không dùng chung đồ cá nhân là cách tốt nhất để phòng bệnh.

Bạn có hiểu đúng về "Một sức khỏe - One Health"

Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), “Một sức khỏe” là cách tiếp cận xem con người, động vật, cây xanh và môi trường là một thể thống nhất. Nếu một phần gặp vấn đề, các phần còn lại cũng sẽ bị ảnh hưởng không chỉ hôm nay mà còn cho tương lai.

Vậy nên, bảo vệ bản thân, yêu môi trường và chăm sóc sinh vật xung quanh chính là cách bật “công tắc” để có một sức khỏe trọn vẹn.

PGS.TS LÊ NGỌC LIỄU (Giảng viên bộ môn Công nghệ thực phẩm tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP.HCM)

Khơi gợi tinh thần khám phá khoa học

Công tắc Khoa học là sân chơi ý nghĩa giúp học sinh vừa học vừa vui, được tự tay trải nghiệm kiến thức khoa học gần gũi trong đời sống.

Tôi tin rằng những hoạt động như thế này sẽ khơi dậy trong học sinh niềm yêu thích khám phá khoa học và nâng cao kiến thức liên quan đến sức khỏe.

Thầy ĐỔNG THÀNH NHÂN (Hiệu trưởng Trường THCS Long Thọ)

Mọi thứ trở nên dễ hiểu hơn

Các bạn nhận được nhiều kiến thức thú vị sau khi các nhà khoa học trả lời. Bạn Bùi Hàn Phương Linh (lớp 7/9) thắc mắc: “Để thức ăn lâu trong tủ lạnh có sao không?”.

Sau khi được giải đáp, Linh hiểu rõ cách vi khuẩn sinh sôi, nhiệt độ bảo quản và thời gian an toàn để đồ ăn vẫn ngon mà không gây hại.

Bạn Bùi Nguyễn Kim Thư (lớp 7/9) thì tò mò về căn bệnh sốt xuất huyết. Thư chăm chú nghe nhà khoa học giải thích và hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa. “Mình thấy mọi thứ dễ hiểu hơn và muốn chia sẻ ngay với cả nhà để cùng phòng bệnh”, Thư chia sẻ.

Chỉ một buổi trò chuyện, các bạn đã “mở khóa” thêm vô vàn kiến thức về sức khỏe và môi trường. Khoa học trở nên gần gũi, thú vị và hữu ích trong đời sống hằng ngày.

Công tắc Khoa học là dự án truyền thông kiến thức khoa học do Khối ấn phẩm Khăn Quàng Đỏ, báo Tuổi Trẻ, Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) và Công ty TNHH Bayer Việt Nam cùng phối hợp tổ chức.

Năm 2025, chương trình được tổ chức tại 4 trường THCS (gồm 3 trường THCS ở TP.HCM là Hoàng Hoa Thám, Tân Tạo, Tân Sơn và Trường THCS Long Thọ ở Đồng Nai) với sự tham gia, hưởng ứng của 5.200 học sinh.