Khi giao tiếp không còn là nỗi sợ của học trò Trường THPT Đa Phước

Những biểu hiện của lo ngại giao tiếp

"Giao tiếp – không còn là nỗi sợ" là chuyên đề nằm trong dự án nghiên cứu khoa học của học sinh Trường THPT Đa Phước (xã Hưng Long, TP.HCM).

Dự án hướng đến việc giúp học sinh vượt qua nỗi lo ngại khi giao tiếp và rèn luyện kỹ năng tự tin thể hiện bản thân.

Cô Nguyễn Thúy Ngọc (giáo viên môn ngữ văn, người trực tiếp đồng hành và hướng dẫn học sinh thực hiện chuyên đề) quan sát được rằng nhiều học sinh rất thông minh, có ý tưởng sáng tạo nhưng lại ngại bày tỏ suy nghĩ của mình trước người khác.

Các bạn sợ nói sai, sợ bị đánh giá, sợ ánh nhìn của bạn bè. Chính nỗi sợ ấy khiến các bạn thu mình, mất đi nhiều cơ hội thể hiện và phát triển bản thân.

Từ trăn trở đó, cô cùng các học sinh xây dựng nên chuyên đề "Giao tiếp – không còn là nỗi sợ.

"Cô mong các em hiểu rằng: giao tiếp không chỉ là kỹ năng mà còn là cầu nối giúp các em học được cách lắng nghe, nói ra suy nghĩ của mình một cách tự nhiên, chân thành để thấu hiểu và gắn kết hơn" - cô nói.

Các bạn học sinh trong nhóm nghiên cứu khoa học đã có buổi chia sẻ cùng quý thầy cô và học sinh toàn trường về chuyên đề.

Trong đó, nhóm chỉ ra: "lo ngại giao tiếp" (communication apprehension) là cảm giác sợ hãi hoặc lo lắng khi phải giao tiếp với người khác, ảnh hưởng đến khả năng tương tác và biểu đạt trong môi trường xã hội.

Biểu hiện của lo ngại trong giao tiếp thường có ở 3 khía cạnh đó là: cảm xúc (lo lắng, hồi hộp, tự ti khi nói trước đám đông), hành vi (tránh né giao tiếp, ít phát biểu, ngại tham gia thảo luận), thể chất (tim đập nhanh, đổ mồ hôi, run rẩy, chóng mặt)...

Nhóm đã thực hiện khảo sát học sinh trường để tìm hiểu nguyên nhân lo ngại giao tiếp, nỗi lo ngại đó ảnh hưởng gì đến cuộc sống của các bạn.

Một trong những nguyên nhân có thể kể đến là từ việc bản thân không biết bắt đầu câu chuyện như thế nào, mặc cảm về khả năng giọng nói và ngoại hình.

Đó còn là ảnh hưởng từ việc lệ thuộc, sử dụng mạng xã hội quá nhiều dẫn đến nhiều bạn trẻ sống thu mình và ngại giao tiếp.

Bạn Chí Vĩ (lớp 12A3) băn khoăn: "Mình ngại giao tiếp vì sợ bị đánh giá. Khi thầy cô nói có ai muốn hỏi gì không, mình muốn phát biểu lắm nhưng tâm lý cứ hồi hộp, lo lắng. Khi cả lớp tập trung về phía mình, mình sợ nói sai, sợ mọi người đánh giá".

Còn bạn Bảo Thy (lớp 10A3) chia sẻ nguyên nhân khiến bạn lo ngại khi giao tiếp là do bạn tự ti về giọng nói của mình.

Nhóm nhận định, thế hệ Gen Z rất năng động, sáng tạo và có nhiều cơ hội phát triển.

Tuy nhiên, việc lo ngại giao tiếp sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của các bạn khi thiếu đi các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, khả năng tư duy và phản biện.

Ngại giao tiếp sẽ hạn chế khả năng của các bạn với những cơ hội thể hiện năng lực của bản thân trong học tập và công việc. C

ác bạn thiếu đi kỹ năng hòa nhập với cộng đồng, dễ gây hiểu nhầm trong các tình huống.

Ngại giao tiếp kéo dài sẽ trở thành áp lực, tạo cơ hội cho stress phát triển ảnh hưởng tâm lý sức khỏe của các bạn.

5 bước giúp bạn tự tin hơn khi giao tiếp

Nhóm nghiên cứu còn đã chỉ ra rằng, các bạn học sinh phải hiểu được nỗi sợ của chính mình mới có thể vượt qua nó.

Nhóm đã đưa ra "5 bước giúp bạn tự tin trong giao tiếp hơn" để gửi tặng các bạn học sinh.

Ngoài ra, nhóm còn phối hợp cùng chuyên gia yoga học đường để xây dựng bài tập yoga thư giãn, giúp các bạn giảm căng thẳng và tăng sự tự tin khi giao tiếp.

Chuyên đề "Giao tiếp – không còn là nỗi sợ" không chỉ dừng lại ở việc truyền cảm hứng mà còn là bước khởi đầu để các bạn tiếp cận những chủ đề kế tiếp như "Kỹ năng thuyết trình", "Tự tin là chính mình",… tạo thành một chuỗi giáo dục kỹ năng toàn diện và gần gũi dành cho học sinh.

Thông điệp nhắn gửi của nhóm nghiên cứu khoa học mong muốn nhắn gửi: "Giao tiếp trở thành niềm vui chứ không còn là áp lực".