Vì sao ba mẹ cãi nhau? Hóa ra lý do có khi hoàn toàn không như teen nghĩ

Hãy tưởng tượng: bạn đang nằm trong phòng, vừa nghe nhạc vừa xem báo. Ở một góc khác trong nhà, bạn nghe thấy tiếng nói chuyện của ba mẹ. Ban đầu tiếng nói chuyện nhẹ nhàng nhưng dần dần trở nên lớn hơn và gay gắt hơn.

Bạn vội bật nhạc lớn hơn, nhưng vẫn nghe rõ những tiếng la hét, tiếng đập bàn, rồi cả tiếng chén bát vỡ. Bụng bạn quặn lại, và bạn chỉ biết nghĩ thầm: "Lại nữa rồi…". Em trai chạy vào phòng, mắt đỏ hoe và khuôn mặt đầy sợ hãi. Bạn ôm lấy em cho đến khi mọi thứ dần lắng xuống.

Teen biết không, tình huống này xảy ra thường xuyên hơn bạn nghĩ. Theo trang KidsHealth của Akron Children’s Hospital (Mỹ), việc ba mẹ thỉnh thoảng cãi nhau là bình thường. 

Ba mẹ chúng ta có thể bất đồng quan điểm về nhiều vấn đề, từ tài chính đến cách nuôi dạy con. 

Một số bất đồng có thể rất lớn, chẳng hạn như việc chuyển nhà hay đổi một công việc mới. Một số lại có vẻ nhỏ nhặt, chẳng hạn như việc ăn gì hôm nay hay ai sẽ đi đổ rác.

Trong hầu hết mọi gia đình, cãi vã đều có thể xảy ra. Nhưng những cuộc cãi vã dữ dội như trường hợp được mô tả ở trên thật đáng buồn. 

Theo nghiên cứu của E. Mark Cummings, Ph.D., giáo sư tâm lý học phát triển tại University of Notre Dame (Mỹ), trẻ em giống như những "máy dò cảm xúc" và sẽ bị ảnh hưởng mạnh mẽ khi chứng kiến căng thẳng trong gia đình.

Việc chứng kiến những cuộc cãi vã căng thẳng có thể để lại trong lòng con cái, đặc biệt là lứa tuổi teen, nhiều cảm xúc tiêu cực – từ lo lắng, buồn bã cho đến bất an. Nhưng may mắn là, có những cách giúp teen hiểu rõ hơn, vững vàng hơn và biết cách chăm sóc bản thân tốt hơn khi rơi vào tình huống này.

Vì sao ba mẹ cãi nhau?

Teen biết không, phần lớn những lần cãi vã xuất phát từ sự mệt mỏi, áp lực hoặc một ngày không suôn sẻ khiến ba mẹ mất đi kiên nhẫn. Ai cũng có lúc không giữ được bình tĩnh và người lớn cũng vậy.

Đôi khi, trong lúc nóng giận, ba mẹ có thể bật khóc, lớn tiếng hay buột miệng nói ra những điều mà bản thân không thực sự có ý như thế. 

Có khi cuộc cãi vã bắt đầu từ một chuyện nhỏ, chỉ vì một hoặc cả hai đang không khỏe, quá căng thẳng hoặc mang theo nhiều lo toan trong lòng. Thậm chí, đến chính ba mẹ cũng không rõ điều gì đang làm mình khó chịu, và vô tình trút giận lên người gần nhất mà thôi.

Teen cảm thấy thế nào khi chứng kiến ba mẹ cãi nhau?

Bạn có thể sẽ cảm thấy bất an khi chứng kiến ba mẹ bực bội và mất kiểm soát trong những trận cãi vã. 

Lúc này đây, thế giới xung quanh bạn cũng trở nên mỏng manh hơn và dễ sụp đổ. Bạn có thể sẽ khóc, lo lắng, đau quặn ở bụng, khó ngủ hay thậm chí không còn hứng thú đến trường cũng như tham gia vào các hoạt động cùng bạn bè. Một số bạn còn thấy xấu hổ, rồi tự tách mình ra khỏi mọi người.

Đôi khi, bạn còn thấy lo lắng cho ba hoặc mẹ. Bạn sợ một người đang bị "áp đảo" bởi tiếng la hét của người kia hoặc lo rằng cơn giận quá lớn có thể khiến ba hoặc mẹ trở nên mất kiểm soát và gây thương tích cho người còn lại. 

Teen biết không, nếu những cảm xúc ấy xuất hiện, thì nó là hoàn toàn bình thường và các bạn không hề đơn độc.

Thực tế, theo Amy Morin, LCSW (Mỹ), chuyên viên trị liệu xã hội và là tác giả nhiều sách về sức mạnh tâm lý, trẻ em lớn lên trong môi trường đầy xung đột dễ gặp vấn đề sức khỏe tinh thần như lo âu, trầm cảm, hoặc tự ti. Điều này lý giải vì sao bạn lại thấy bụng quặn lại, hay giấc ngủ bị rối loạn khi ba mẹ cãi nhau.

Ba mẹ cãi nhau và gia đình tan vỡ?

Nhiều teen lo lắng rằng khi ba mẹ cãi nhau, tức là ba mẹ sẽ không còn quan tâm hay yêu thương nhau nữa. Thậm chí, có bạn sợ rằng gia đình sẽ tan vỡ.

Sự thật là tranh cãi không đồng nghĩa với hết tình cảm và cũng không phải lúc nào tranh cãi cũng sẽ dẫn đến ly hôn. Dù ly hôn có thể xảy ra ở một vài gia đình nhưng không phải cứ có tranh cãi là sẽ như vậy. 

Các chuyên gia tâm lý, trong đó có Diana Divecha, Ph.D., nhà tâm lý học phát triển tại Mỹ, từng nhấn mạnh rằng chính cách ba mẹ giải quyết mâu thuẫn mới là yếu tố quan trọng nhất quyết định đến sự ổn định và hạnh phúc trong gia đình.

Teen nên làm gì khi ba mẹ cãi nhau?

Khi ba mẹ cãi nhau, việc tốt nhất teen có thể làm là tránh xa cuộc cãi vã. Hãy sang phòng khác hoặc đi ra ngoài để bản thân thấy dễ chịu hơn. 

Những chuyện của ba mẹ hãy để ba mẹ tìm cách giải quyết. Điều teen cần làm nhất lúc này là lắng nghe cảm xúc của chính mình và bình tĩnh lại.

Sau khi mọi việc lắng xuống, teen có thể nhẹ nhàng chia sẻ để ba mẹ biết rằng những cuộc tranh cãi ấy đã khiến bạn lo lắng, mệt mỏi và buồn bã ra sao. 

Thật ra, nhiều khi ba mẹ không hề nhận ra rằng con cái bị ảnh hưởng nhiều đến vậy, và chính lời tâm sự chân thành từ bạn sẽ giúp ba mẹ nhìn rõ hơn.

Nếu bạn cảm thấy tình hình trở nên căng thẳng hoặc mất kiểm soát, đừng giữ kín trong lòng. Hãy tìm đến một người mà bạn tin tưởng – có thể là bạn thân, thầy cô, thầy/cô tư vấn học đường, một người thân trong gia đình hoặc thậm chí là bác sĩ. 

Cần có người biết chuyện gì đang xảy ra và chính sự hỗ trợ từ người khác trong lúc này sẽ giúp bạn cảm thấy vững vàng hơn và ngăn chặn mọi chuyện đi quá xa.

Hãy nhớ rằng luôn có sự giúp đỡ ở quanh bạn

Ngoài ra còn có các chuyên gia tâm lý và tư vấn viên, những người có thể giúp ba mẹ (và cả gia đình) học cách lắng nghe, trò chuyện mà không để cơn giận lấn át. Quá trình này cần thời gian nhưng hoàn toàn có thể mang lại kết quả tích cực.

Trong một gia đình, ai cũng cần cố gắng để mang lại điều tốt đẹp cho nhau. Chắc chắn rằng, tranh cãi và bất đồng sẽ là điều khó tránh, có đôi khi chúng xảy ra hàng ngày. Nhưng với sự kiên nhẫn, thấu hiểu và quyết tâm, gia đình có thể cùng nhau vượt qua hầu hết mọi thử thách.

Lời nhắn nhủ cho teen

Nếu teen từng thấy lòng nặng trĩu mỗi khi ba mẹ cãi nhau, hãy dịu dàng nhắc mình rằng: "Điều đó không phải là lỗi của bạn". 

Bên cạnh đó, khi chứng kiến ba mẹ cãi nhau, việc bạn cảm thấy lo lắng, buồn bã hay sợ hãi là những cảm xúc hoàn toàn tự nhiên và bình thường. Điều quan trọng nhất, teen hãy luôn nhớ rằng bạn không hề đơn độc.

Bạn hoàn toàn có quyền tìm đến người mà bạn tin tưởng để chia sẻ, để được lắng nghe và giúp đỡ. Cũng giống như ba mẹ cần thời gian để học cách giải quyết vấn đề thì teen cũng cần chăm sóc bản thân của mình thật tốt.

Hãy tin rằng, dù có những lúc gia đình trải qua sóng gió thì tình yêu thương vẫn là sợi dây gắn kết mạnh mẽ nhất. Với sự kiên nhẫn, thấu hiểu và lòng cảm thông, mọi chuyện đều có thể trở nên tốt đẹp hơn.