Vì sao chuyện ngủ đúng giờ tưởng đơn giản mà khó thực hiện?

Ngủ đúng giờ: tưởng chừng đơn giản mà khó thực hiện

Cơ thể chúng mình có một "chiếc đồng hồ sinh học" điều khiển nhiều hoạt động trong ngày, trong đó có giấc ngủ. Nếu bạn đi ngủ và thức dậy vào một khung giờ cố định, cơ thể sẽ quen nhịp và dễ dàng chìm vào giấc ngủ hơn. 

Ngược lại, ngủ thất thường – hôm thì khuya, hôm thì sớm – sẽ khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn, từ đó khiến bạn khó ngủ và thường thức dậy trong trạng thái uể oải. 

Thực tế, nhiều bạn học sinh Việt Nam thường thức tới 1-2 giờ sáng chỉ để hoàn thành bài tập hoặc "cày" phim Hàn, lướt TikTok. Kết quả là sáng hôm sau ngồi trong lớp, mắt cứ díp lại, vừa học vừa gục.

Một nghiên cứu hợp tác giữa Đại học Cambridge (Anh) và Đại học Phúc Đán (Trung Quốc) năm 2025 cho thấy những thiếu niên đi ngủ sớm và ngủ đủ giờ có não bộ sắc bén hơn, khả năng xử lý thông tin cũng nhanh hơn.

Teen cần ngủ bao nhiêu tiếng là đủ?

Theo các chuyên gia từ CDC (Mỹ) và Học viện Y học Giấc ngủ Mỹ, tuổi teen cần ngủ 8-10 tiếng mỗi đêm để phát triển toàn diện.

Bác sĩ Michael Crocetti, Đại học Johns Hopkins (Mỹ), giải thích: "Thanh thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển mạnh về thể chất lẫn nhận thức, nên nhu cầu ngủ thường cao hơn, có bạn còn cần tới 9-9,5 giờ mỗi đêm". 

Một tổng quan nghiên cứu của Leila Tarokh, PhD (Đại học Brown, Mỹ) cũng nhấn mạnh rằng giấc ngủ không chỉ giúp não bộ củng cố trí nhớ, học tập hiệu quả mà còn bảo vệ sức khỏe tâm thần, giảm nguy cơ lo âu và trầm cảm.

Nếu teen thiếu ngủ thì sao?

Ngủ ít một, hai hôm có thể khiến bạn cáu gắt và khó tập trung. Nhưng nếu thiếu ngủ thường xuyên thì hậu quả còn lớn hơn rất nhiều. 

Một nghiên cứu đăng trên Mental Health Research cho thấy thiếu ngủ ở tuổi vị thành niên có mối liên quan trực tiếp đến suy giảm nhận thức và thậm chí làm tăng nguy cơ phát triển các rối loạn tâm thần.

Trong khi đó, nghiên cứu kéo dài 2 năm ở Trung Quốc (Scientific Reports, 2025) chỉ ra rằng thiếu ngủ làm gia tăng sự cô đơn, từ đó dẫn đến hành vi hung hăng, đánh nhau ở trường học.

Không khó để thấy điều này ngoài đời, bạn nào thức tới 3 giờ sáng để chơi game trực tuyến thì sáng hôm sau đi học mặt mũi nhăn nhó, dễ cáu gắt và thậm chí nổi nóng với bạn bè.

Teen biết không, về thể chất, thiếu ngủ còn khiến hormone tăng trưởng – vốn tiết ra nhiều nhất khi ngủ sâu – bị gián đoạn. Nghĩa là nếu bạn muốn cao lớn, khỏe mạnh, thì giấc ngủ cũng quan trọng chẳng kém dinh dưỡng hay vận động đâu.

Lắng nghe cơ thể để điều chỉnh

Không phải ai cũng cần ngủ chính xác 9 tiếng. Nếu bạn ngủ 8 tiếng, tỉnh dậy thấy tràn đầy năng lượng và không cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày, tức là cơ thể bạn đã nhận đủ lượng giấc ngủ cần thiết. 

Nhưng nếu lúc nào cũng ngáp ngắn ngáp dài trong lớp, thì có lẽ đã đến lúc bạn cần cân nhắc đi ngủ sớm hơn một chút rồi.

Một số bạn chọn ngủ bù vào cuối tuần, ngủ tới trưa mới dậy. Tuy nhiên, các nhà khoa học gọi đó là "jet lag xã hội" – giống như bị lệch múi giờ – khiến cơ thể teen mệt mỏi thêm chứ không thực sự khỏe hơn. Teen lưu ý, ngủ bù có thể cứu vãn tạm thời, nhưng cách tốt nhất vẫn là giữ lịch ngủ đều đặn nhé.

Và đừng quên, chất lượng giấc ngủ cũng quan trọng không kém. Giữ phòng ngủ mát mẻ, ánh sáng dịu và hạn chế sử dụng điện thoại trước khi đi ngủ sẽ giúp teen dễ dàng có được giấc ngủ sâu và ngon hơn.

Vậy nên, thay vì coi giấc ngủ như việc phụ, hãy xem nó là người bạn đồng hành giúp bạn học giỏi hơn, vui vẻ hơn và lớn nhanh hơn. Ngủ đủ, ngủ ngon, teen sẽ thấy mỗi ngày mới bắt đầu nhẹ nhàng và nhiều năng lượng hơn hẳn.