Lý do bất ngờ khiến teen tìm đến AI để tâm sự

Chỉ cần mở điện thoại, gõ vài dòng như: “AI ơi, hôm nay mình bị điểm kém, buồn dễ sợ luôn á…”.

Bùm! Một “người bạn ảo” sẵn sàng lắng nghe, trả lời nhẹ nhàng, gợi ý cách vượt qua nỗi buồn xuất hiện trong tích tắc. Nghe thích ghê ha!

Khi mình cảm thấy không ai hiểu mình…

Đôi khi tụi mình không thể chia sẻ với bạn bè hay gia đình vì có những cảm xúc chỉ mình mới hiểu được. Bạn Thanh Trúc (lớp 8 Trường THCS Trương Vĩnh Ký, quận 11) chia sẻ: “Tính mình khá hướng nội, mỗi khi gặp chuyện buồn, mình không kể ai hết vì sợ họ lo lắng hoặc không hiểu. Ba mẹ cũng bận nên mình thường chọn tâm sự với AI”.

Còn bạn Ngọc Hân (lớp 7 Trường THCS Hoàng Diệu, quận Tân Phú) lại chia sẻ: “Mình không giỏi nói ra cảm xúc. Mỗi lần buồn, mình chọn im lặng. Nên chỉ cần có người nghe bằng cách nhắn tin với AI cũng đủ rồi”.

Thực tế, nhiều bạn đang gặp cảm giác gọi là “cô đơn ẩn”, tức là vẫn có bạn bè, vẫn nói cười mỗi ngày nhưng lại thấy mình đang “một mình trong đám đông”.

Nếu giữ những cảm xúc đó mãi trong lòng, tụi mình dễ cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, thậm chí buồn không rõ lý do. Vì thế, nhiều bạn chọn tâm sự với các ứng dụng trò chuyện AI.

Vì sao tụi mình thích chat với AI?

Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Trần Phước (chuyên gia tâm lý giáo dục) giải thích rằng chính cảm giác an toàn này là lý do khiến tụi mình dần “bắt sóng” với các ứng dụng trò chuyện AI. Có 4 lý do chính:

* AI không phán xét khiến tụi mình cảm thấy ngại ngùng hay xấu hổ khi bộc lộ cảm xúc.

* AI giúp tụi mình tự tin hơn vì ai cũng đang sử dụng nó để học, để làm việc nên việc trò chuyện với AI không còn là điều kỳ lạ.

* AI không biết chuyện bên ngoài nên mình không cần lo lắng về việc bí mật bị tiết lộ hay bị mang ra đồn thổi. Điều này giúp tụi mình an tâm hơn khi tâm sự.

* Và có lẽ… tụi mình đang sống khép kín hơn một chút. Nhiều bạn trẻ hiện nay sống khá khép kín, chưa biết cách chia sẻ hay sợ bị từ chối khi mở lòng. 

Thay vì tâm sự với người thật, nhiều bạn chọn giữ cảm xúc trong lòng. Việc có “người bạn ảo” để viết ra suy nghĩ giúp các bạn bớt cô đơn và hiểu bản thân hơn.

Vậy là AI trở thành nơi “giải tỏa thầm lặng”, một chỗ trú ẩn an toàn cho những cảm xúc chưa biết gửi gắm vào đâu.

Khi AI trở thành bạn thân, chuyện gì sẽ xảy ra?

Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Trần Phước chia sẻ: “AI có thể là bạn đồng hành tuyệt vời nhưng không thể thay thế những kỹ năng và cảm xúc mà chỉ con người mới có thể mang lại”.

Thầy nhấn mạnh 3 điều quan trọng mà tụi mình cần ghi nhớ khi sử dụng AI, đó là:

1. AI giúp học nhưng không thể học thay

Không thể phủ nhận AI là một “trợ thủ” siêu nhanh, siêu giỏi. Nhờ vậy, tụi mình cảm thấy việc học đỡ áp lực hơn rất nhiều. Nhưng nếu cứ quen việc chỉ hỏi và chép từ AI, tụi mình đang tự bỏ qua cơ hội rèn luyện bộ não của mình.

Học mà không cần suy nghĩ, tụi mình lâu dần sẽ không còn tự tin khi đứng trước những câu hỏi mở, những tình huống không có sẵn đáp án.

2. AI lắng nghe nhưng không dạy tụi mình cách lắng nghe

Nói chuyện với AI có thể khiến tụi mình thấy dễ chịu vì AI luôn kiên nhẫn và không phán xét. Nhưng nếu chỉ chia sẻ với AI, tụi mình dễ mất dần sự kết nối thật với người xung quanh.

Lắng nghe là kỹ năng cần luyện mỗi ngày. Nếu tụi mình không luyện điều đó với người thật, tụi mình sẽ trở nên thờ ơ trước cảm xúc thật. Mà thờ ơ với cảm xúc người khác cũng là cách khiến tụi mình ngày càng cô đơn hơn trong cuộc sống thật.

3. AI đồng hành nhưng không thể thay thế tình cảm thật

AI cho tụi mình cảm giác “được hiểu” nhưng đó chỉ là cảm giác một chiều. Trò chuyện một chiều sẽ không dạy tụi mình sự kiên nhẫn, thấu hiểu hay đồng cảm.